हिरण्यवर्ण महाविहार (गोल्डेन टेम्पल) मा दीपंकर बुद्धको मूर्ति प्रदर्शनमा राखिने।

ललितपुरमा अवस्थित हिरण्यवर्ण महाविहार (गोल्डेन टेम्पल) मा दीपंकर बुद्धको मूर्ति प्रदर्शनमा राखिने भएको छ। गुँला पर्वको अवसरमा प्रत्येक वर्ष श्रावण शुक्ल दशमीदेखि दुई साता सम्म सो महाविहारमा दीपंकर बुद्धका मूर्तिहरू सर्वसाधारणको दर्शनका लागि प्रदर्शनमा राखिँदै आएको छ। यही परम्परालाई निरन्तरता दिँदै यस वर्ष पनि सोमवारदेखि दुई साता सम्म दीपंकर बुद्धको मूर्ति प्रदर्शनमा राखिने भएको हो।

दीपंकर बुद्ध २८ बुद्धहरूमध्ये एक हुनुहुन्छ। उहाँलाई शाक्यमुनि गौतम बुद्धभन्दा धेरै अघिका बुद्ध मानिन्छ, साथै भविष्यमा बुद्धत्व प्राप्त गर्नेहरूका लागि प्रेरणाको स्रोतका रूपमा पनि पूजा गरिन्छ। एक प्रसिद्ध कथाअनुसार, दीपंकर बुद्धले सुमेध ऋषीलाई भविष्यमा गौतम बुद्ध हुने भविष्यवाणी गर्नु भएको थियो। सुमेध ऋषीले दीपंकर बुद्धको दर्शन गर्दा उहाँको बाटोमा परेको हिलोमा आफ्ना केश ओछ्याएर बाटो पार गराएका थिए, जसलाई महादान को रूपमा लिइन्छ। यसरी, बौद्ध धर्ममा दानलाई बुद्धत्व प्राप्तिको पहिलो र अनिवार्य अभ्यास मानिन्छ। त्यसकारण दीपंकर बुद्धलाई पूजा गर्दा र मूर्ति अगाडि दान गर्नाले अपार पुण्य सञ्चय हुने विश्वास गरिन्छ। यही विश्वासका साथ, दुई साता सम्म विभिन्न स्थानका श्रद्धालुहरूको उपस्थितिमा हिरण्यवर्ण महाविहारमा प्रदर्शनमा राखिएको दीपंकर बुद्धको विधिपूर्वक पूजा गरिन्छ। 

नेपालका प्राचीन बौद्ध विहारहरूमध्ये हिरण्यवर्ण महाविहार — अर्थात् ‘गोल्डेन टेम्पल’ — पनि एक महत्वपूर्ण बौद्ध सम्पदा हो। १२ औँ शताब्दीमा तत्कालीन राजा भाष्करदेव वर्माले यो महाविहार निर्माण गर्न लगाएको अभिलेखहरू पाइन्छन्। धार्मिक, सांस्कृतिक तथा ऐतिहासिक महत्व बोकेको यो महाविहार ललितपुरको एक प्रमुख पर्यटकीय स्थल पनि हो।